Czy AeroPress daje więcej kofeiny?
AeroPress to doskonała metoda i jednocześnie narzędzie do przygotowania kawy. Ten popularny na całym świecie zaparzacz został stworzony przez amerykańskiego wynalazcę Alana Adlera w 2005 roku. Adler zdobył ogólnoświatową sławę za sprawą zabawki, którą zna chyba każdy - Frisbee. AeroPressa natychmiast po wprowadzeniu na rynek pokochali miłośnicy kawy, którzy poszukują najdelikatniejszej, i jednocześnie najbogatszej smakowo kawy. Wiele z tych osób twierdzi, że kawy AeroPress daje im silniejsze pobudzenie niż filiżanka kawy parzonej tradycyjnymi metodami, jak ekspres czy kawiarka, ale jak jest naprawdę?
Żeby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba porównać ilość kofeiny w kawie zaparzanej różnymi metodami. Trzeba jednak wziąć po uwagę, że kawa kawie nierówna - filiżanka pojedynczego espresso zawiera najczęściej ok 25 ml napoju, podczas gdy kawę zaparzoną prze użyciu metod przelewowych (dripper, ekspres przelewowy) to ok 200-250 ml kawy. Mówiąc o ilości kofeiny w kawie można spojrzeć z perspektywy serwowanej porcji kawy, lub w ujęciu ilości kofeiny na 100 ml zaparzonej kawy.
Inne czynniki, takie jak ilość ziaren i rozmiar mielenia, również mają wpływ na zawartość kofeiny.
Co to w ogóle jest AeroPress?
AeroPress wkroczył na scenę podczas targów branży kawowej w 2005 roku. Wtedy po raz pierwszy został przedstawiony branży kawowej ale niewiele osób zwróciło na niego uwagę. AeroPress to proste urządzenie - plastikowy tłok, komora, do którego wchodzi, sitko i papierowe filtry.
Jak działa? AeroPress ustawiamy na kubku lub dzbanku. Do komory (cylindra) zakończonego sitkiem wkładamy papierowy filtr, wsypujemy kawę, wlewamy gorącą wodę, wkładamy do komory tłok zakończony gumową uszczelką i po naciśnięciu wytwarzamy ciśnienie, które przepycha wodę przez kawę zaparzając w ten sposób filiżankę mocnej i gładkiej w teksturze kawy.
Produkt początkowo nie odniósł wielkiego sukcesu, ale po kilku latach starań, aby stać się podstawą kawowego świata, pierwsze sukcesy odniósł w 2008 roku. Wraz z rozwojem kawy speciality i powstawania palarni rzemieślniczych we wszystkich zakątkach globu, AeroPress stał się podstawową metodą alternatywną w wielu w kawiarniach i domowych barach kawowych.
Z czasem pokochali go profesjonalni bariści i home-bariści.
Dlaczego niektórzy twierdzą, że AeroPress daje kawę zdecydowanie bardziej pobudzającą?
Powodów tego jest kilka. Przyjrzyjmy się im oraz samej kawie, jaką zaparzamy w AeroPressie.
Kawa z AeroPressu jest gładka i krągła.
Korzystając z AeroPressa najczęściej używa się do parzenia kawy wody o nieco niższej temperaturze - od 85 do ok 90°C. Generalnie rzecz ujmując, im wyższa temperatura wody, tym więcej goryczki pojawia się w kawie.
Porównując do wielu ekspresów przelewowych, woda na początku parzenia w nich jest bardzo gorąca. Jej kontakt ze zmieloną kawą w filtrze sprawia, że kawa ma gorzki smak. Z kolei pod koniec procesu parzenia w takim ekspresie woda jest nieco chłodniejsza, przez co jest niewystarczająco gorąca żeby właściwie zaparzyć. Finalnie napar jest nierówny i niezbyt smaczny.
Oczywiście wśród ekspresów przelewowych są wyjątki, jak choćby ekspresy Moccamaster czy Melitta - kawa z nich zaparzana nie ma problemów z nadmierną goryczą.
Podczas parzenia w AeroPressie kawa jest całkowicie zanurzona w wodzie, i wszystkie zmielone cząstki kawy mają kontakt z tą wodą o tej samej temperaturze. Dzięki temu filiżanka kawy jest niezwykle spójna i gładka.
Większa doza zmielonej kawy to więcej kofeiny!
AeroPress to niezwykle uniwersalne urządzenie. Pozwala eksperymentować i przygotować kawę według wielu różnych przepisów, w tym wypracować swoje własne, ulubione proporcje i technikę.
Ilość zmielonych ziaren to jedna ze zmiennych. Możesz ich użyć więcej lub mniej. Więcej kawy w urządzeniu, to mocniejszy i bardziej pobudzający napar. Chcesz mniej pobudzającej kawy? Użyj mniejszej ilości zmielonych ziaren.
Im więcej kawy dodasz, tym więcej kofeiny będzie w Twojej filiżance kawy. Kupując AeroPress, w opakowaniu znajdziesz również miarkę do kawy, która mieści około 14g kawy. To standardowa porcja w większości przypadków. Możesz użyć większej dozy kawy, wtedy Twój napar będzie bardziej pobudzający, bo więcej użytej kawy to więcej kofeiny.
Immersion, czyli parzenie poprzez całkowite zanurzenie kawy
Kofeina rozpuszcza się w wodzie, co oznacza, że kiedy woda przechodzi przez zmieloną kawę, kofeina jest szybko uwalniana.
Natomiast kiedy zmielone ziarna kawy zostaną całkowicie zanurzone w wodzie, kawa uwolni jeszcze więcej kofeiny. Z tego powodu napar przelewowy może zawierać mniej kofeiny niż kawa z AeroPressa. Dzieje się tak wtedy, kiedy kawa przygotowana przelewowo zaparza się w miarę szybko, jak w przypadku dripperów typu Hario V60, Origami, czy Kalita. W tych przypadkach ekstrakcja trwa najczęściej ok dwóch - dwóch i pół minuty.
Dla porównania, kawę w Chemexie parzy się nieco wolniej (ok 4 minut) - tak zaparzona kawa ma naturalnie więcej kofeiny, jest więc bardziej pobudzająca.
Kawa zaparzana przy użyciu ciśnienia
Kofeina i inne składniki kawy są wydajniej ekstrahowane pod ciśnieniem. AeroPress wykorzystuje siłę nacisku, powoduje, że tak przygotowana kawa ma więcej kofeiny niż, np. kawa z French Press'a.
Ekspres ciśnieniowy ma z kolei zdecydowanie wyższe ciśnienie, co w konsekwencji podnosi zawartość kofeiny w porównaniu do przeciętnej filiżanki kawy z AeroPressu w ujęciu na 100 ml napoju. Nikt jednak nie piją takiego espresso - w filiżance ok 25 ml espresso zawarte jest ~70mg kofeiny.
Drobniejsze mielenie to więcej kofeiny
Kawę z Aeropressa można zaparzyć używając drobniej zmielonych ziaren. Oznacza to, że drobne cząstki kawy i woda mają większy kontakt powierzchniowy, dzięki czemu kawa jest mocniejsza.
Inne metody, takie jak prasa francuska lub ekspres przelewowy, wykorzystują grubsze zmielenie kawy.
Wpływ różnych metod parzenia na ilość kofeiny w napoju
Różne metody parzenia dają różne poziomy zawartości kofeiny. Ogólnie rzecz ujmując, można stwierdzić, że im dłużej kawa ma kontakt z wodą, tym więcej kofeiny w napoju. Dodatkowo, użycie ciśnienia zwiększa znacząco ilość kofeiny.
Kawa parzona metodą przelewową (drippery, Chemex) - porcja 250 ml, 170 - 180mg kofeiny
Jedną z najczęstszych alternatywnych metod parzenia kawy w domu i w kawiarniach są różnego rodzaju drippery, w których kawa jest przelewaną przez papierowy filtr. Mają one kształt stożka z filtrem, który znajduje się bezpośrednio nad dzbankiem, lub nad filiżanką, w której będzie serwowana kawa.
W takich dripperach używamy nieco grubszego mielenia ziarna niż w AeroPressie.
Ta metoda parzenia kawy daje około 170 - 180mg kofeiny w standardowej filiżance o pojemności 250 ml (68 - 75mg kofeiny / 100 ml napoju).
French Press - porcja 250 ml, 220 mg kofeiny
Prasa francuska, jak często jest to urządzenie nazywane, to popularny sposób parzenia kawy, który pozwala uzyskać mocną, lekko oleistą filiżankę kawy o głębokim smaku.
W tej metodzie wykorzystuje się szklany pojemnik z metalowym filtrem, który oddziela fusy od napoju. Kawa jest całkowicie zanurzana przez około cztery minuty, mieszana raz lub dwa razy przed naciśnięciem tłoka, a fusy są wciskane na dno pojemnika.
Ze względu na zastosowany tutaj metalowy filtr mielenie do praski francuskiej powinno być grubsze. Kawa wydaje się też bardziej tłusta, ponieważ metalowy filtr nie zapobiega przedostaniu się olejków zawartych w kawie do naszego napoju.
Francuska prasa daje około 220 mg kofeiny w standardowym 250 ml kubku (90mg / 100 ml napoju).
Kawiarka - porcja 50 ml, 80mg kofeiny
Kawiarka to popularny „domowy ekspres do kawy”. Kawę zaparza się w niej poprzez wytworzenie ciśnienia, które pochodzi od temperatury wody znajdującej się w dolnym pojemniku urządzenia. Pod wpływem wytworzonego ciśnienia woda przedostaje się w górę przez kawę znajdującą się w koszyczku, i przelewa zaparzony napój do górnej części kawiarki.
Standardowa jedna porcja kawy z kawiarki to ok 50 ml, w której zawarte jest ok 80mg kofeiny (160mg/100 ml).
Ciśnieniowy ekspres do kawy - porcja 25 ml, 70mg kofeiny
Jednym z najsmaczniejszych sposobów na delektowanie się kawą jest picie espresso przygotowanego w ciśnieniowym ekspresie do kawy.
Ekspresy do kawy łączą bardzo drobne mielenie kawy z procesem parzenia kawy przy wykorzystaniu wysokiego ciśnienia, co czyni je pewnym kandydatem do najwyższej zawartości kofeiny na 100 ml napoju. Oczywiście espresso jest bardzo konfigurowalne; można z niego zrobić latte, americano, czy macchiato. Możesz kontrolować zawartość kofeiny, dodając do różnych napojów więcej lub mniej espresso.
Przeciętne espresso z pojedynczej porcji (single espresso) to 25 ml, które zawiera ~70mg kofeiny (270mg / 100 ml).
Przeciętne americano z dwóch espresso zawiera 130mg kofeiny w standardowej filiżance o pojemności 250 ml.
AeroPress - porcja 200 ml, 270mg kofeiny
Aeropress jest pomostem pomiędzy ekspresem ciśnieniowym a metodą immersion (zanurzeniowa). Do tego dochodzi papierowy filtr, który doskonale filtruje i oczyszcza napar.
Technicznie rzecz biorąc, AeroPress nie wytwarza tradycyjnego espresso, ponieważ nie wytwarza tak wysokiego ciśnienia, jak ekspres do kawy. Jednak AeroPress robi bardziej skoncentrowaną filiżankę kawy niż French Press.
Przeciętna porcja kawy z AeroPressa, o ile nie zdecydujesz się na przygotowanie kawy „w stylu espresso”, to 200 ml. Zawiera ona 270mg kofeiny (135mg / 100 ml).
Podsumowanie
Chociaż Aeropress nie jest „królem kofeiny”, w serwowanej porcji kawy ma jej więcej niż większość kaw przygotowanych innymi metodami. Są też inne czynniki, które mogą powodować wyższą zawartość kofeiny w AeroPressie niż inne metody. Należą do nich większa ilość kawy, pełne i dłuższe zanurzenie i użycie ciśnienia do wydobycia składników kawy.
Jeśli chcesz, aby Twoja kawa z AeroPress zawierała więcej kofeiny, najłatwiej to zrobić, zanurzając kawę na dłużej i oraz używając większej ilością kawy.
Dane użyte w artykule pochodzą z badania przeprowadzonego przez coffeeness.de.
